Radyoterapi'de Tedavi Aşamaları
Onkoloji Hastalarının Işın Tedavisine Giriş Süreci
Onkoloji tedavileri birçok branşın karşılıklı görüşleri alınarak multidisipliner bir şekilde tedavilerin karar verilip uygulanmaktadır. Onkoloji teşhisi konulan hastaların tümör yapısına ve bölgesine göre en uygun tedaviye bir tümör konseyi veya teşhisi konulan hastanın onkoloji doktor ekibi tarafından karar verilir. Medikal onkoloji, cerrahi ve diğer çeşitli branş uzmanları tarafından Işın (Radyoterapi) tedavisi için yönlendirilen hastalar radyasyon onkoloğu ve teknik ekibi tarafından tedavi sürecine alınır. Tedavi başlamadan önce ve tedavi sırasında hastaya ışın tedavisi hakkında bilgiler verilir, oluşabilecek yan etkiler ve tedavi sırasında hastanın kendisine uygulaması gereken kişisel bakım ve ideal beslenme şekilleri anlatılır.
Işın tedavisine girecek olan hasta Radyoterapi Simülasyon Bilgisayarlı Tomografisi (BT veya CT) çekilmek üzere radyoterapi teknikerlerine yönlendirilir.
Teknikerler, radyasyon onkoloğu eşliğinde hastanın tedavi olacak bölgesine göre “Radyoterapi Simülasyon Bilgisayarlı Tomografi” görüntüleri alınır. Alınan planlama Bilgisayarlı Tomografi görüntülerinde dikkat edilecek belirli klinik unsurlar vardır. Örnek olarak beyin tümörü bulunan bir hasta baş maskesi ile, thorax, abdomen ve batın tümörü bulunan hastalar ise Akciğer board ile, pelvis hastaları ise diz altı kemer ile sabitlenmeleri gerekebilir. Hastanın tedavi sırasında rahat etmesi fakat aynı zamanda kıpardaman tedaviyi tamamlaması gerekmektedir. Bu nedenle hasta en rahat ve sabit kalacağı bir pozisyonda yatırılır ve simülasyon amaçlı Bilgisayarlı Tomografi görüntüsü alınır.
Maske Kullanım
Diz Altı Kemer Bağlama
Akciğer Board
Simülasyon amaçlı Bilgisayarlı Tomografi görüntüsü eğer hastanın lokalizasyonuna göre gerek duyulursa Manyetik Rezonans (MR) veya PET-Bilgisayarlı Tomografi (BT) görüntüleri üzerinden görüntü eşlemesi (füzyon) yapılır. Radyasyon Onkoloğu kritik organları ve ışın tedavisi edilecek bölgeyi yani tümörü belirleyerek, tümörün ne kadar doz alması gerektiğini belirleyerek hastanın tedavi planlamasını yapmak üzere Medikal Fizik uzmanlarına bırakır.
Medikal Fizik Uzmanları, hedeflenen tümöre Radyasyon Onkoloğu tarafından belirlenen tedavi dozunu verecek ve tedavi sırasında sağlıklı dokuları en iyi şekilde korumak için Radyasyon Onkoloğu’nun ön gördüğü şekilde doz planlamasını yapar ve tedavi planı için onay alır. Yapılan tedavi planı doğruluğundan emin olmak için hasta ışın tedavisine girmeden önce yapılacak olan tedavinin kalite kontrolü yapılır. Değerlendirmeler sonucunda hasta belirlenen kriterleri karşılıyor ise, ışın tedavisi sürecine başlanır.
Tedavi planlaması ve ön hazırlığı tamamlanan hastalar tedaviye çağırılır. Tedavi süreleri ve toplam tedavi günü, hastaların reçetelenen tedavi süresine ve şekline göre değişkenlik göstermektedir. Hastalar reçetelenen ışın tedavisini konusunda bilgilendirilir. Hasta ilk tedavi gününde Bilgisayarlı Tomografi görüntüsü alınmış pozisyonda tedavi masasına yatırılır ve Radyasyon Onkoloğu veya medikal fizik uzmanı ile birlikte görüntüsü alınarak tedavi pozisyonun doğruluğu kontrol edilir. Radyasyon Onkoloğu’nun son onayı ile birlikte ışın tedavisi başlar. Tedavinin yapılacağı günler için Hastalara belirli bir randevu saati verilir, bir değişiklik olmadığı takdirde her gün o saatte hastalar tedaviye alınır. Hastalar rutinde haftanın 5 günü tedaviye alınır ve haftanın 2 günü dinlenir. Dinlenme süreci genellikle haftasonlarına bırakılır. Hasta tedavi süreci boyunca devamlı olarak tedavi gördüğü Radyasyon Onkolojisi (Radyoterapi) bölümü tarafıdan gözetim altında tutulur ve tedavi süreci yakından takip edilir. Işın tedavisi biten hasta tekrardan Radyasyon Onkoloğuna ve varsa Medikal Onkolog veya Cerrahına yönlendirilir.